Waasi wa Houthi wa Yemen wamedai kuhusika na shambulio la pili dhidi ya shehena ya ndege ya Marekani ya Harry Truman katika Bahari Nyekundu mnamo Jumatatu, Machi 17, baada ya kusema tayari walikuwa wameilenga siku moja kabla. Kutokana na mvutano katika Bahari Nyekundu, China imetoa wito wa “mazungumzo” na kupunguza uhasama. Siku moja kabla, Umoja wa Mataifa pia uliomba Marekani na waasi wa Houthi kusitisha mashambulizi.
Imechapishwa: Imehaririwa:
Dakika 3
Matangazo ya kibiashara
“Majeshi ya Yemen yamelenga, kwa mara ya pili ndani ya saa 24, shehena ya ndege ya USS Harry Truman kaskazini mwa Bahari Nyekundu, kwa makombora mengi ya balestiki na ya cruise na ndege zisizo na rubani, katika makabiliano yaliyochukua masaa kadhaa,” waasi wa Houthi wametangaza kwenye Telegram siku ya Jumatatu.
Waasi wa Houthi walikuwa wameonya kwamba wako “tayari kujibu uhasama kwa uhasama.” Wanadai kurusha makombora 18 na ndege isiyo na rubani jana dhidi ya shehena ya ndege ya USS Harry Truman na meli yake kaskazini mwa Bahari Nyekundu, pamoja na wimbi jipya la makombora ya balestiki na cruise mapema siku ya Jumatatu asubuhi. Walikuwa wameonya kwamba wangelenga meli za mizigo za Marekani katika Bahari Nyekundu mradi tu Marekani “itaendelea na uchokozi wake.” Kamandi ya jeshi la Marekani bado haijathibitisha operesheni au uharibifu wowote, ikisema tu kwamba vikosi vyake vinaendelea kupambana na “magaidi wa Houthi wanaoungwa mkono na Iran,” anaripoti mwandishi wetu huko New York, Carrie Nooten.
Shambulio hilo la Jumapili lilitangazwa kama jibu kwa mashambulizi yaliyofanywa siku moja kabla na Marekani, ambayo kwa mujibu wa Washington, iliwaua viongozi kadhaa wa waasi wa Yemen. Washington kwa upande wake imeapa kuendelea na mashambulizi yake nchini Yemen maadamu waasi wataendelea kushambulia meli katika Bahari Nyekundu, huku Rais wa Marekani Donald Trump akionya kwamba itatumia “nguvu kubwa mbaya.”
Kupunguza mvutano
Beijing imesisitiza tena Jumatatu wito wake wa suluhisho la kidiplomasia ili kupunguza mvutano. Msemaji wa Wizara ya Mambo ya Nje ya China Mao Ning amesema, China inapinga hatua zozote zinazoongeza hali ya mambo katika Bahari Nyekundu. “Hali ya Bahari Nyekundu na suala la Yemeni zina sababu tata na lazima zitatuliwe ipasavyo kwa njia ya mazungumzo,” Mao Ning amesema. Beijing ilitoa mwito mwaka jana kukomesha “unyanyasaji” wa vyombo vya kiraia katika maji haya, ambayo sehemu kubwa ya biashara yake na Umoja wa Ulaya inapita.
Siku ya Jumapili, Umoja wa Mataifa pia ulitoa wito kwa Marekani na waasi wa Houthi nchini Yemen kusitisha mashambulizi yao baada ya kuongezeka kwa mahambulizi “hatari yanayozidisha mvutano wa kikanda” kati ya Washington na vuguvugu linaloungwa mkono na Iran, alisema msemaji wa Katibu Mkuu Antonio Guterres. “Tunatoa wito wa kujizuia kwa hali ya juu na kukomeshwa kwa shughuli zote za kijeshi,” amesema Stephane Dujarric, msemaji wa Antonio Guterres, katika taarifa yake. “Uhasama wowote unaweza kuzidisha mivutano ya kikanda, mizunguko ya kulipiza kisasi ambayo inaweza kuyumbisha zaidi Yemen na kanda nzima, na kusababisha hatari kubwa ya kibinadamu ambayo tayari ni mbaya nchini,” aliongeza.
Biashara ya kimataifa imeathiriwa sana
Mashambulizi hayo yametatiza msongamano wa magari katika Bahari Nyekundu na Ghuba ya Aden, eneo la baharini ambalo ni muhimu kwa biashara ya kimataifa, na kusababisha Marekani kuanzisha muungano wa kimataifa wa wanamaji na kushambulia malengo ya waasi nchini Yemen, wakati mwingine kwa usaidizi kutoka Uingereza.
Kufuatia kuanza kwa vita vya Gaza, vilivyochochewa na shambulio la Hamas dhidi ya Israeli mnamo Oktoba 7, 2023, Wahouthi walifanya mashambulio kadhaa ya makombora “kwa mshikamano na Wapalestina” dhidi ya Israeli na meli zinazoshutumiwa kuwa na uhusiano na Israeli. Mashambulizi hayo yalikoma kwa kuanza kutekelezwa Januari 19 kwa usitishwaji vita huko Gaza baada ya miezi kumi na tano ya vita vibaya. Lakini baada ya Israeli kukataa kuruhusu misaada ya kibinadamu kuingia Gaza, waasi hao walitangaza mnamo Machi 11 nia yao ya kuanzisha tena mashambulizi kwa kubadilishana na meli za kibiashara wanazoamini kuwa na uhusiano na Israel, katika pwani ya Yemen.
