Nchini Mali, mazungumzo yanaendelea kati ya waasi wa FLA na wanajihadi wa Jnim. Taarifa zilizofichuliwa siku ya Jumatatu Machi 3 na mwenzetu Wassim Nasr wa kituo cha France 24. FLA, Azawad Liberation Front, ni waasi wa wanaopigania uhuru kutoka kaskazini mwa Mali, ambao walitia saini makubaliano ya amani na Mali mwaka 2015 na ambao walichukua silaha tena baada ya mamlaka ya sasa ya mpito kuvunja makubaliano haya mwaka mmoja na nusu uliyopita.
Imechapishwa:
Dakika 3
Matangazo ya kibiashara
Kundi la Jnim, kundi linalodai Kutetea Uislamu na Waislamu, linaleta pamoja makundi ya kijihadi yaliyo katika Sahel na kuhusishwa na al-Qaeda. Mipaka imekuwa wazi kati ya makundi haya yote, ambayo tayari yamehitimisha mkataba usio na uchokozi. Sasa ni suala la kwenda mbele zaidi na kutekeleza operesheni za pamoja za kijeshi kaskazini mwa Mali haswa. Tofauti kubwa huzuia mawanda ya majadiliano yanayoendelea.
Baada ya mapigano makali kati ya wanaotaka kujitenga na wanajihadi mwezi Aprili mwaka jana, karibu na mpaka wa Mauritania, mapatano ya kutokuwa na uchokozi hatimaye yalihitimishwa, ili kila upande uweze kuelekeza nguvu zake dhidi ya adui wa kawaida: jeshi la Mali na wasaidizi wake Wagner kutoka Urusi.
Mwanzoni mwa mwezi wa Desemba, miezi mitatu iliyopita, waasi wa FLA na wanajihadi wa Jnim, wanaohusishwa na al-Qaeda, walianzisha mazungumzo mapya, kwa wazo la kuchanganya juhudi zao zaidi. Majadiliano hayajaisha, hakuna makubaliano yaliyofikiwa katika hatua hii, lakini wadau mbalimbali wa FLA waliowasiliana na RFI wametoa baadhi ya maelezo.
Operesheni za Pamoja za Kijeshi na mahakama ya kiislamu
Pointi mbili za makubaliano tayari zimepatikana. Kwanza ni kuanzishwa kwa utaratibu wa pamoja wa kupanga, kutekeleza na kudai operesheni za kijeshi dhidi ya jeshi na Wagner kaskazini mwa Mali. Makao makuu ya pamoja yanaweza hata kuanzishwa. Kwa hiyo FLA na Jnim wasingepigana tena na adui yule yule peke yao, lakini wangepigana pamoja. Muungano huu wa kijeshi, uliozuiliwa katika eneo la kaskazini mwa Mali, ungekuwa na jina jipya, lakini makubaliano bado hayajapatikana.
Hoja ya pili ya makubaliano inahusu uundaji wa muundo wa mahakama ya kiislamu, inaojumuisha watu au viongozi wa ndani, waliochini ya amri ya FLA na Jnim, lakini wanaotambuliwa na makundi haya mawili.Mahakama ya kidini lakini isiyo na msimamo mkali, kulingana na wadau kadhaa wa FLA, ambao wanabainisha kuwa majadiliano juu ya taasisi hii yanapiga hatua lakini bado hayajakamilika. Tena, ni maeneo ya kaskazini mwa Mali pekee ndiyo yagehusika.
Kutokubaliana juu ya mipaka na malengo
Na hii ndiyo inaongoza kwa pointi kuu za kutokubaliana ambazo zinabaki kati ya FLA na Jnim: mipaka na malengo. FLA inataka kupata uhuru wa Azawad, neno ambalo linarejelea mikoa ya kaskazini mwa Mali. Kwa sababu ya mradi huu wa kisiasa na utambulisho, FLA haina nia ya kupanua hatua yake kwa maeneo mengine ya Mali, hata kwa nchi jirani. Wala uanzishwaji wa sheria ya kiislamu (Sharia) sio lengo la waasi: wengine bila shaka hawapingi taasisi hii, lakini wengine wameshikamana sana na kanuni ya kutokuwa na dini – haswa miongoni mwa wapiganaji kutoka MNLA.
Jnim, kwa upande wake, inakataa kupitisha “mradi wa Azawadi”: wanajihadi wanapigania kuweka sheria ya kiislamu, sio tu katika Mali yote lakini pia nchini Niger, Burkina Faso, na -mbali zaidi – katika nchi za pwani. Kwa hiyo, kimantiki, Jnim inakataa kujitenga na al-Qaeda. Wazo hilo halitatengwa kwa muda mrefu, kwa nia ya kusimamia maeneo yaliyotekwa, lakini katika hatua hii ni uwezekano tu. Mfano wa Syria ya HTS kwa hivyo unaonekana kuhamasisha Jnim, lakini mfano huu pia unaonyesha kwamba mkakati lazima ufanyike kwa muda mrefu na unahitaji masharti ya msingi ambayo hayaonekani kufikiwa kwa sasa.
Ushirikiano wa Al-Qaeda
Hata hivyo, kwa mujibu wa viongozi wake kadhaa, FLA iko tayari kuunda muungano na Jnim ili kuendeleza malengo yake yenyewe, lakini kwa vyovyote vile kuungana na makundi yenye silaha ambayo bado yangekuwa chini ya bendera ya al-Qaeda. Mistari mingine nyekundu au pointi za kuvunja ambazo zinaleta matatizo ya kimsingi ndani ya FLA: kukamata mateka – watu kutoka nchi za kigeni na nchi husika -, mashambulizi ya kujitoa mhanga na ukweli kwamba Jnim – hasa kwa sababu ya uhusiano wake na al-Qaeda – inajumuisha viongozi wa kigeni, hasa Algeria … Msimamo mkali wa kidini na maono ya kisiasa na utawala hivyo kubaki vipengele vya upinzani kati ya wanajihadi na waasi.
