Rais aliye madarakani Brice Oligui Nguema, ambaye alifanya mapinduzi ya kijeshi mwaka wa 2023, anatarajiwa kupata ushindi mkubwa. Mpinzani wake mkuu ametaja uwezekano wa udanganyifu katika uchaguzi.
Imechapishwa: Imehaririwa:
Dakika 2
Matangazo ya kibiashara
Vituo vya kupigia kura vilifungwa nchini Gabon siku ya Jumamosi baada ya uchaguzi wa urais ambapo kiongozi wa utawala wa kijeshi Brice Oligui Nguema anapewa nafasi kubwa ya kushinda uchaguzi huo.
Oligui Nguema, ambaye alifanya mapinduzi Agosti 2023 na kujitangaza kuwa rais wa mpito mwezi mmoja baadaye, alikuwa akiongoza katika kura za kabla ya uchaguzi.
Alifanya kampeni kwa tiketi ya kupinga ufisadi. Pia alisisitiza haja ya kuachana na nasaba ya Omar Bongo Ondimba na mwanawe na mrithi wake Ali Bongo, ambao walitawala Gabon pamoja kwa zaidi ya miaka 50.
Oligui Nguema, anatarajiwa kusalia madarakani
Wakati uchaguzi huu – wa kwanza kufanyika nchini humo tangu mapinduzi – ulipokaribia, Oligui Nguema alitabiri “ushindi wa kihistoria”.
“Ninajiamini sana.” “Na mwanamume bora zaidi ashinde,” alisema alipokuwa akipiga kura pamoja na mkewe Zita katika shule moja katikati ya Libreville, mji mkuu wa Gabon.
Mpinzani wake mkuu, Alain Claude “Bilie” By Nze, ambaye alikuwa Waziri Mkuu kabla ya mapinduzi, alijionyesha ambaye alifanyiwa madhila mbalimbali katika miaka ya nyuma katika nchi hiyo.
Amemshutumu Oligui Nguema, ambaye aliongoza kikosi cha Walinzi wa Jamhuri chini ya utawala wa Bongo baba na mwanaye), kwa kuendeleza urithi wao.
Baada ya kupiga kura yake, Nze aliwaonya waandishi wa habari kuhusu “matatizo” yanayoweza kutokea wakati wa kuhesabu kura.
“Tutaona jinsi itakavyokuwa,” ameongeza.
Waangalizi wa uchaguzi kutoka Mtandao wa Citizen Observer (ROC) walisema walinyimwa ufikiaji wa vituo kadhaa vya kupigia kura, lakini Oligui Nguema alisisitiza kuwa uchaguzi huo ulifanyika kwa njia ya “uwazi” na “ya amani”.
Kuhesabu kulianza muda mfupi baada ya saa 12 saa za Gabon (sawa na saa moja saa za Ufaransa), wakati vituo vingi vya kupigia kura vilipofungwa, ingawa vingine vilibaki wazi kwa wapiga kura ambao walikuwa bado wanasubiri kupiga kura zao.
Takriban Wagabon 920,000 walistahili kupiga kura. Wizara ya Mambo ya Ndani ilitangaza waliojitokeza kuwa 87.12%.
Matokeo ya kwanza yanatarajiwa kutangazwa Jumapili. Mshindi atapewa muhula wa miaka saba, unaoweza kurejelewa upya mara moja.
Kwa nini uchaguzi huu ni muhimu?
Huu ni uchaguzi wa kwanza katika nchi ya Sahel tangu mapinduzi ya mwaka 2023 ambayo yaliondoa ukoo wa Bongo kutoka madarakani.
Katika koloni hili la zamani la Ufaransa la watu milioni 2.3, uchaguzi unakuja dhidi ya hali ya juu ya ukosefu wa ajira, uhaba wa mara kwa mara wa umeme na maji, na deni kubwa la umma.
Nchi hii ndogo ya Afrika Magharibi ina rasilimali nyingi, ikiwa na amana kubwa ya mafuta, manganese na madini ya chuma.
