Somalia inakabiliwa na njaa, huku hali ikizidi kuwa mbaya wakati ukame, migogoro na bei ya juu ya chakula ikiwa hatarini kusukuma watu milioni 1 zaidi kwenye uhaba wa chakula.
Imechapishwa:
Dakika 3
Matangazo ya kibiashara
Takwimu mpya za kutisha kutoka Somalia zinaonyesha kuwa watu milioni moja zaidi wanaweza kuingizwa katika viwango vya mgogoro wa uhaba wa chakula katika miezi ijayo kwani hali ya ukame, migogoro na bei kubwa ya vyakula vinatishia kuvuruga kilimo, kuzuia upatikanaji wa soko na kuongeza mahitaji ya kibinadamu.
Uchanganuzi wa hivi karibuni wa Ainisho ya Awamu ya Usalama wa Chakula “Integrated Food Security Phase Classification” (IPC) unaonyesha kuwa watu milioni 3.4 tayari wanakabiliwa na viwango vya njaa au hali mbaya zaidi (IPC3+). Idadi hii inakadiriwa kuongezeka hadi milioni 4.4 (karibu mtu mmoja kati ya kila watu wanne nchini Somalia) kati ya mwezi Aprili na Juni 2025, wakati mvua ya chini ya wastani inatabiriwa, hali ambayo inaweza kuleta hali ya ukame.
Miaka mitatu tu iliyopita – mwishoni mwa 2022 – Somalia ililetwa kwenye ukingo wa njaa na ukame mrefu zaidi katika historia iliyorekodiwa huku misimu ya mvua iliyoshindwa kurudi nyuma ikiharibu nchi. Ongezeko kubwa la usaidizi wa kibinadamu kutoka kwa WFP na washirika waliepusha njaa mwishoni mwa 2022. Sasa njaa inaongezeka tena huku ukame mwingine ukikaribia.
Matokeo ya IPC yanathibitisha kuwa msimu wa mvua ambao haukutarajiwa kutoka mwezi Oktoba hadi Desemba 2024 ulisababisha mavuno kidogo, kupungua kwa kasi kwa malisho na vyanzo vya maji. Wakati huo huo, mapema mwakani, mafuriko yaliharibu mazao na kuwafanya mamia ya maelfu ya watu kuyahama makazi yao. Uzalishaji wa chakula mwaka 2024 ulikuwa asilimia 45 chini ya wastani wa muda mrefu. Mambo haya yote yamechangia kuongezeka kwa hatari ya familia na kuongeza wasiwasi kwa WFP kuhusu Somalia itakuwa katika hali gani katika miezi ijayo..
Takriban watoto milioni 1.7 walio chini ya miaka mitano wanatarajiwa kukabiliwa na utapiamlo mkali ifikapo mwezi Desemba 2025. Kati ya hao, 466,000 wanakabiliwa na utapiamlo mkali. Takriban theluthi mbili (64%) ya jumla ya utapiamlo imejikita zaidi kusini mwa Somalia, ambako ukame na ukosefu wa usalama ni mbaya zaidi.
Kaya zilizoathirika zaidi ni pamoja na zile zenye mazao kidogo ya kilimo ambazo zimemaliza akiba ya chakula, wakimbizi wa ndani, na wafugaji wenye mifugo midogo na mapato ya chini ya wastani kutokana na mauzo ya mifugo.
Kadiri mahitaji ya kibinadamu yanavyokua, ufadhili mdogo unasababisha programu za kuokoa maisha kupunguzwa au kukatwa kabisa. Kuanzia mwezi Aprili, WFP itawasaidia watu 820,000 walio katika mazingira magumu kwa mwezi kwa msaada wa chakula na fedha – kutoka kilele cha milioni 2.2 kilichofikiwa kila mwezi mwaka 2024.
Upungufu wa fedha pia umeilazimu WFP kupunguza nusu ya idadi ya wanafunzi inayosaidia kwa chakula shuleni. Katika Jimbo la Kusini Magharibi, Banadir na Somaliland, milo ya shule imesimamishwa kabisa.
Leo, Mpango wa Mahitaji na Majibu ya Kibinadamu wa Somalia wa 2025 unaotaka dola bilioni 1.42 unafadhiliwa kwa asilimia 12.4 pekee. WFP pekee ina pengo la ufadhili la dola milioni 297 kwa muda wa miezi sita ijayo na bila ufadhili wa ziada, operesheni muhimu za WFP nchini Somalia zitakabiliwa na kukatika kwa mabomba ifikapo katikati ya mwaka.
Hatua za mapema ni muhimu ili kuepusha mzozo nchini Somalia. Ufadhili unahitajika kwa dharura ili kuongeza msaada wa chakula, msaada wa lishe, huduma za maji na vyoo, pamoja na mipango ya kujikimu ili kupunguza athari za ukame unaotarajiwa nchini Somalia.
Bila hii, Somalia inaweza kwa mara nyingine tena kukabiliwa na njaa inayozidi kuongezeka.
