José “Pepe” Mujica, mpiganaji wa zamani wa msituni ambaye alitawala Uruguay kutoka mwaka 2010 hadi mwaka 2015, mzungumzaji aliyepinga matumizi na kiongozi mkuu wa kushoto wa Amerika ya Kusini, amefariki Jumanne, Mei 13, akiwa na umri wa miaka 89, Rais wa sasa wa Uruguay Yamandu Orsi ametangaza.
Imechapishwa:
Dakika 3
Matangazo ya kibiashara
“Ni kwa masikitiko makubwa tunatangaza kifo cha mwenzetu Pepe Mujica. Rais, mwanaharakati, mwamuzi na mwongozaji. “Tutakukumbuka sana, mzee mpendwa,” ameandika Yamandu Orsi kwenye mtandao wa kijamii wa X. Akimtaja kama “rais maskini zaidi duniani,” Pepe Mujica alifichua mapema mwaka huu kwamba saratani yake ya umio, iliyogunduliwa mwezi Mei 2024, ilikuwa imesambaa na kwamba mwili wake uliozeeka hauwezi tena kuvumilia matibabu.
Jose Mujica, anayejulikana kama “Pepe”, alipata umaarufu ulimwenguni kote kwa kukataa mikutano wakati wake kama mkuu wa Uruguay (2010-2015). Bingwa huyu wa ubadhirifu, aliyejiita “msomi wa kifalsafa,” alikuwa akiendesha gari lake mwenyewe na alikataa kuishi katika ikulu ya rais, akipendelea nyumba yake ya kawaida karibu na Montevideo. Umaarufu wake ulitokana na utu wake na usemi wake wa hiari, wa moja kwa moja na mara kwa mara ulizua utata.
“Maisha yanaenda, hayawezi kuepukika, lakini sababu zinabaki.”
Mendelezaji wa hatua zinazoendelea kwa Amerika ya Kusini, kama vile kuhalalishwa kwa bangi – kwa mara ya kwanza duniani mwaka wa 2013 -, utoaji mimba na ndoa za watu wa jinsia moja, Pepe Mujica alipewa jina la utani kama kuchangia karibu mapato yake yote kwa mpango wa makazi ya kijamii.
Lakini katika nchi hiyo ndogo ya Amerika Kusini yenye watu milioni 3.4, rais huyo, mwenye masharubu aliacha picha itakayozungumzwa duniani. Matoko yake ya uchumi mkuu ulichochea ukosoaji: nchi imeona nakisi ya bajeti yake ikiongezeka na mfumuko wa bei kuongezeka. Pia aliacha urithi wa masuala muhimu ambayo hayajatatuliwa, kama vile usalama, uboreshaji wa miundombinu, afya na elimu.
Kinyume chake, wafuasi wake wanakaribisha sera ambayo imeunda nafasi za kazi, kupunguza hali ya kutokewepo kwa usawa na kuongeza viwango vya mapato.
Akiwa na ugonjwa wa kinga, ilikuwa janga la coronavirus ambalo hatimaye “lilimtupa nje” na kumlazimisha kuacha, mnamo mwezi Oktoba 2020, jukumu lake pekee kama seneta, ambalo alikuwa amepata mwanzoni mwa mwaka. “Jambo pekee la kudumu maishani ni mabadiliko,” alisema katika hotuba yake ya kujiuzulu. Maisha hupita, ni hili haliepukiki, lakini sababu zinabaki. “
“Shujaa ana haki ya kupumzika”
Pepe Mujica alikuwa mmoja wa waanzilishi wa kundi la waasi la Tupamaros miaka ya 1960. Alipigwa risasi na kujeruhiwa mnamo mwaka 1970, alifungwa kwa kipindi chote cha udikteta (1973-1985). Akiwa katika kifungo cha upweke, aliteswa.
Ingawa hakuwahi kuficha “huruma” yake kwa hayati Rais wa Venezuela Hugo Chavez (1999-2013), kiongozi wa zamani wa chama cha mrengo wa kushoto kinachopinga uliberali cha Amerika Kusini, alijilinganisha kwa urahisi zaidi na Rais wa Brazil Luiz Inacio Lula da Silva (2003-2011) na ambaye alichaguliwa tena mnamo 2022.
Rais huyo wa zamani alimua Lucia Topolansky, ambaye alikutana naye katika “mapambano ya chini kwa chini” kabla ya ujio wa udikteta. “Mafanikio makubwa zaidi ya maisha yangu,” alisema yako kwa mwandamani wake wa maisha. Seneta, alikuwa Makamu wa Rais wa Uruguay kuanzia mwezi Septemba 2017 hadi Machi 2020. Lucia Topolansky na Pepe Mujica hawakupata watoto.
Mapema mwezi Januari, katika moja ya mahojiano yake ya mwisho, baada ya kufanya kampeni akiwa na umri wa miaka 89 kwa ajili ya kurudi kwa mrengo wa kushoto kwa mamlaka na uchaguzi wa Yamadu Orsi, Pepe Mujica alitangaza: “Mzunguko wangu umekwisha. Kwa wazi, ninakufa. Mpiganaji ana haki ya kupumzika kwake. “Aliomba kuzikwa katika bustani yake, chini ya mti aliopanda karibu na mbwa wake Manuela.
