Walinzi wa pwani wa China wametua kwenye kisiwa kilichozozaiwa na Ufilipino katika Bahari ya China Kusini mwezi wa Aprili 2025 ili “kutumia uhuru wa Beijing,” kulingana na vyombo vya habari vya serikali. Mpango huo unaweza kuharibu uhusiano na Manila, ambayo jeshi lake kwa sasa linashiriki katika mazoezi ya “Balikatan” na Marekani.
Imechapishwa:
Dakika 2
Matangazo ya kibiashara
Walinzi wa pwani ya China “wameanzisha udhibiti wa baharini” katikati ya mwezi Aprili 2025 kwenye kisiwa cha Tiexian, kinachojulikana pia kwa jina lake la Kiingereza la Sandy Cay, televisheni ya serikali CCTV iliripoti Jumamosi, Aprili 26. Kisiwa hiki kidogo ni sehemu ya visiwa vya Spratlys. Kinapatikana kilomita chache kutoka Kisiwa cha Thitu, kisiwa kikubwa zaidi kinachodhibitiwa na Ufilipino katika visiwa hivyo. Walinzi wa pwani ya China wametua Tiexian ili “kutumia mamlaka ya Beijing” na kufanya “ukaguzi,” CCTV imesema.
Bendera ilitumwa
Shirika la utangazaji la serikali limeonyesha picha za walinzi wanne wa pwani wakiwa wameweka bendera ya China kwenye uso mweupe wa kisiwa hicho. Kulingana na Gazeti la Uingereza Financial Times, ambalo limemnukuu afisa mmoja wa Ufilipino ambaye hakutajwa jina, walinzi wa pwani ya China waliondoka eneo hilo baada ya kupeperusha bendera. Hakuna ishara kwamba China inamiliki Tiexian kabisa au imejenga muundo wowote huko.
China inadai karibu visiwa na miamba yote katika Bahari ya Kusini mwa China. Inapinga uamuzi wa mahakama ya kimataifa ya usuluhishi kwamba madai yake hayana msingi wa kisheria. Mataifa kadhaa (hasa Ufilipino na Vietnam) yana madai pinzani kwa visiwa kadhaa katika eneo hili kubwa la bahari na yanatofautiana kuhusu suala hili.
Zoezi “Balikatan” na Marekani
Hata hivyo, Manila kwa sasa inashiriki katika mazoezi makubwa ya kijeshi ya pamoja na Marekani, ambayo Beijing inaona yanavuruga eneo hilo. Hakika, vikosi vya jeshi la Ufilipino na Marekani vilianza wiki tatu za mazoezi ya pamoja ya kila mwaka yanayoitwa “Balikatan” (“bega kwa bega” kwa Kitagalogi) mnamo Aprili 21, yaliyokusudiwa haswa kufanya muungano dhidi ya China katika eneo hilo.
Luteka hii ya kijeshi inaonyesha “si tu nia yetu ya kushikilia mkataba wetu wa ulinzi wa pande zote unaotumika tangu 1951, lakini pia uwezo wetu usio na kifani wa kufanya hivyo,” amesema Jenerali wa kikosi cha Wanamaji wa Marekani James Glynn kwenye sherehe za ufunguzi wa zoezi hilo huko Manila. “Hakuna kinachojenga vifungo haraka kuliko shida za pamoja,” ameongeza, bila kutaja tishio gani la kawaida alilokuwa akimaanisha. Kwa upande wake, Beijing inadai kwamba luteka hii “inadhoofisha uthabiti wa kikanda” na imeshutumu Manila kwa “kula njama na nchi za nje ya eneo hilo.”
